Het portret van Jan Poelaert (1653-1701) waarop hij is afgebeeld tijdens zijn verblijf in Venetië, wordt toegeschreven aan Niccolò Cassana (1659-1714). Dit schilderij is in bezit van de Stichting. Tijdens OMD 2016 stond een replica van het schilderij bij de ingang van de oranjerie om aan te geven dat alle inkomsten op deze dag zullen worden gebruikt voor de restauratie van dit voor Berbice zo bijzondere schilderij!

Wat had Jan met Berbice te maken?
De vader van Jan Poelaert koopt in 1662 de boerderij Allemansgeest van Johan de Witt. Hij vormt zo met verdere grondaankopen en bouwactiviteiten het 17^e eeuwse begin van Berbice. Jan is nooit getrouwd en was nauw betrokken bij het gezin van zijn zus Sara. Sara en haar echtgenoot Pieter de la Court van der Voort erfden deze buitenplaats na het overlijden van hun moeder. Volgens zijn zwager Pieter is het portret “seer wel getroffen”, en neef Allard de la Court schrijft later over dit schilderij “hebbende bij uytneemendheid geleeken.”

Waarom is het zo bijzonder?
Dit schilderij is een mooi voorbeeld van het soort souvenir dat jonge mannen op hun Grand Tours door Europa van zichzelf lieten vervaardigen. Jan liet zich afbeelden zoals hij zichzelf waarschijnlijk het liefst zag: een toonbeeld van een cultureel en maatschappelijk onderlegd persoon, die tevens wist te genieten van het goede van het leven. Als een afbeelding van één van de eerste bewoners, laat het zien hoe ver de geschiedenis van dit huis terug gaat, ook ver over de grenzen van Voorschoten heen.

Hoe kwam het schilderij op Berbice?
Het schilderij is op een veiling aangekocht door de laatste bewoonster van Berbice, Mej. R.J.M. Begeer omdat zij zich bewust was hoezeer dit schilderij deel uitmaakt van het 17^e eeuwse verleden van deze buitenplaats.

Waar hangt het schilderij?
Het portret heeft altijd een ereplaats gehad in de belangrijkste kamer van het hoofdhuis: de salon op de begane grond, zodat het kon neerkijken op de familie en gasten.

Wat is er mis met het portret?
In 2015, door getril van restauratie werkzaamheden op de eerste verdieping in het hoofdhuis, is het schilderij in de salon eronder rechtstandig naar beneden gevallen. De bevestiging was losgeraakt. Hierdoor is de lijst ernstig beschadigd. Het portret is natuurlijk ook al c. 315 jaar oud! De verf laat op sommige plekken aan de rand los, en het oude vernis is sterk vergeeld en moet worden vervangen.

Waar is het nu?
Bij de restaurateur…en daar staat het toegedekt te wachten op de gelden om met de restauratie te beginnen. De totale kosten zullen € 4500, – zijn.

OMD 2016 draagt bij aan het herstel van dit unieke schilderij!
De opbrengst van deze Open Monumentendag 2016 zal een eerste aanzet zijn voor de restauratie. ). Met de verkoop van koffie en veel (heel veel prachtig en super lekker) gebak, de brocante en een “potje voor Jan” hebben we met 866,05 euro een mooie start gemaakt om de kosten bij elkaar te sparen.

Wilt u meer weten?
Het boek Begeerlijk Berbice, De Buitenplaats en haar Bewoners, (2014), is nog te koop voor slechts 17.50 euro. De voorraad van dit unieke en rijk geïllustreerde boek is beperkt, een herdruk is niet gepland!

MKH