Op 7 april 2017 vond op de Pauw in Wassenaar de presentatie plaats van de resultaten van het project Kwaliteits Impuls Zocher Parken. Via de nieuwe website http://www.zocherparken.nl is het onderzoeksrapport te downloaden en een rijkdom aan informatie wordt voor u ontsloten over de drie generaties tuinarchitecten, hun ontwerpstijlen en de Zocherparken in Zuid-Holland. In het oeuvre van J.D. Zocher Sr neemt Berbice een unieke plaats in.

Uit de kasboeken van de buitenplaats voor 1802-1803 blijken de grote veranderingen in die tijd. Maar wat maakt Berbice nu zo uniek in deze tijd? Ten eerste is de oudere parkaanleg met zichtas en vijvers die Zocher gebruikte in zijn ontwerp ook later beheerd als een park element en als zodanig goed herkenbaar. De kern van het park, met hoofdhuis, moestuin en boomgaard, is als geheel bewaard gebleven. Ten tweede is bewaard gebleven Zocher’s landschappelijke bospark met diverse rondwandelingen, een uitzichtpunt op de noordwestelijke hoek van het park en zijn ontworpen heuvellandschap, wellicht als verwijzing naar het oude duinlandschap van de strandwallen.

Ontwerptekeningen zijn helaas niet bewaard gebleven en ook uit bestaande kaarten is niet goed op te maken hoe Zocher’s ontwerp voor Berbice, toen nog Allemansgeest geheten, eruit heeft gezien. Het is een prachtige paradox dat gebrek aan beheer in de twintigste eeuw eigenlijk een vorm van behoud is geweest. Het park verouderde, verwilderde en de soorten rijkdom nam af, maar er is geen andere tuinontwerper mee aan de slag gegaan. Doordat nu meer onderzoek naar de werkwijze en ideeën van Zocher Sr is gedaan, is het mogelijk om vanuit de nog bestaande park elementen de oorspronkelijke aanleg terug te vinden.

Zo weten we bijvoorbeeld dat Zocher’s vijver bij het huis later is gedempt en nu onder de steeds kleiner wordende composthoop schuil gaat. De vorm van het plein achter het huis en de loop van sommige paden zijn veranderd, maar deze kunnen met behulp van Zocher’s “passer” hun oorspronkelijke vorm en loop terugkrijgen. Duidelijker is nu ook hoe de vijverranden vroeger beheerd werden.

De nutstuinen zoals de boomgaarden en de moestuin werden door Zocher ingepast in zijn parkaanleg. Op de plaats van de oude moestuin ligt nu onze schitterende rozentuin. Bij de retranchement muur wordt dit jaar gewerkt aan de historische moestuin van Pieter de la Court van der Voort. Vóór het huis zullen ooit de 19^e eeuwse bloemperken terugkeren die het aanzicht van het hoofdhuis gaan vervolmaken. Zocher’s signatuur zal weer duidelijk zichtbaar worden. Het zal op 15 mei a.s. exact 200 jaar geleden zijn dat Johann David Zocher Sr. overleed. Zijn naam is onlosmakelijk met Berbice verbonden en we zullen hem op die dag in kleine kring herdenken met, hoe kan anders: het planten van een boom. Bomen planten is vertrouwen uitspreken in de toekomst.

MKH